Kasım ayında yıllık artışın yüzde 32,92 olduğunu vurgulayan Çandır, bu oranın son 9 yılın Kasım ayları ortalamasının (33,57) biraz altında kaldığını ifade etti. Çandır, tarımsal girdi maliyetlerindeki enflasyon oranlarının, hem aylık hem de yıllık bazda 10 yıllık ortalamaların gerisinde kaldığını belirtti.
YEM VE GİRDİ FİYATLARINDA YÜKSELİŞ
Tarım-GFE alt kalemlerine bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında Kasım ayında aylık yüzde 1,43, yıllıkta ise yüzde 31,52’lik bir artış gözlendi. Çandır, bu oranların 2022 ve 2023 Kasım aylarından daha yüksek olduğunu ifade etti. Ayrıca, tohumda aylık yüzde 0,82, enerjide yüzde 0,69, gübrede yüzde 2,29, ilaçta yüzde 0,74 artışlar yaşandığı; yem fiyatlarının ise yüzde 2,36 oranında yükseldiği belirtildi. Yıllık artışlarda ise tohumda yüzde 53,35, gübrede yüzde 17,85, yemde ise yüzde 33,25 artış yaşandı.
ÜRETİCİ FİYATLARINDA YÜKSELİŞ, TÜKETİCİ FİYATLARINDA YÜKSEK ARTIŞ
Kasım ayında tarımsal üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık yüzde 8,88 artarken, yıllık artış yüzde 46,91 olarak açıklandı. Çandır, üretici fiyatlarının son yıllarda genel olarak aleyhte bir seyir izlediğini, ancak Mayıs, Haziran ve Kasım aylarında üretici lehine bir dönüş olduğunu belirtti. Üreticinin maliyetlerinin, girdi fiyatlarının artış hızına yakın oranda arttığını ifade eden Çandır, sürdürülebilirlik açısından bu dengenin önemli olduğunu vurguladı.
Yurt içi üretici enflasyonu (Yİ-ÜFE) aylık yüzde 0,66, yıllık yüzde 29,47 olarak kaydedilirken, yurt dışı üretici enflasyonu (YD-ÜFE) ise aylık yüzde 0,86 azalma yaşadı, ancak yıllık artış yüzde 25,19 oldu.
TÜKETİCİ ENFLASYONU YÜKSEK SEYREDİYOR
Kasım ayında tüketici enflasyonu (TÜFE) aylık yüzde 2,24, yıllık yüzde 47,09 artarken, gıda enflasyonu aylık yüzde 5,10 ve yıllık yüzde 48,57 olarak ilan edildi. İşlenmemiş gıda enflasyonu ise aylık yüzde 9,00 ve yıllık yüzde 59,79 arttı. Çandır, yaş meyve ve sebze enflasyonunun ise Kasım ayında aylık yüzde 18,08, yıllık ise yüzde 91,16 oranında arttığını belirterek, üretici fiyatlarının hala tüketici enflasyonunun altında kaldığını vurguladı.