Hepimiz hata yapmamak için kendimizi zorlar ve adeta mükemmel olmak gibi bir yanılgıya kapılırız. Ancak hata yapmanın bir takım güzellikleri de vardır. Olaya bakış açımızı değiştirerek baktığımızda, krizi fırsata çevirebiliriz diye düşünüyorum.
Hata yaptığı için kendisini yetersiz gören, suçlayan nice insanlar gözlemledim. Bu faktörler işlevsiz olmakla beraber, gelişimimiz açısından olumsuzluk teşkil edecektir. Genellikle “Ben bunu neden yaptım? Keşke yapmasaydım.”, “Kendime kızıyorum.”, “Kendimi kötü hissediyorum.” vs. buna benzer birçok söz hata yaptığımızda kendimize veya başkalarına söylediğimiz sözlerden bazılarıdır. Hata yapmanın güzelliği, yapmış olduğumuz hatadan ders çıkardığımızda ve onu tekrar etmediğimizde oluşur. Evet insan, beşer bir varlıktır ve şaşabilir. Ancak hatalı tutum, söylem veya davranışını fark edebilmek, bunu kabullenebilmek ve tekrar etmemek erdem ve akıllıca bir davranıştır. Kendisini güçlendirmek isteyen birey hiç hata yapmayan değildir. Sürekli deneyen ve yapmış olduğu hataları fark eden, bunları tekrar etmeyendir. Birkaç örnekle anlatımlarımı zenginleştirmek isterim.
Bir klinisyen adayı düşünün ve danışan görme isteği olduğunu düşünelim. Ancak ya hata yaparsam gibi bir korkuya kapıldığını düşünelim. Bu korku onun harekete geçmesini engelleyen bir faktör olarak karşımıza çıkacaktır. Danışan görmeye başladığında yolun çok başında olmakla beraber elbette ki hatalar yapacaktır. Ve bu çok olağan bir durumdur. Burada önemli olan denemesidir. Ve her seansta bir takım yaptığı hataların değerlendirmesini yaptığında, eksiklerini ve yanlışlarını fark etmeye başlayacaktır. Akabinde ki süreçte benzer durumlarda önceki hatalarını göz önünde bulunduran klinisyen bu hataları tekrar etmemeyi seçebilir. Böylece klinisyen süreci doğru okumuş ve akıllıca yönetmiş olur. Bu akıllıca bir gelişim göstergesidir.
Bir başka örnek ise tekdüze yaşayan ve spontan hemen hemen hiçbir şey yapmayan birisini düşünelim. Bu kişiye görev ve sorumluluk verildiğinde bir takım işleri yaptığını düşünelim. Verilmediğinde ise hemen hemen hiçbir şey yapmıyor olduğunu farz edelim. Bu kişi yerinden saymaktan öteye pek fazla gidemeyecektir. Dolayısıyla denememekten kaynaklı olarak hata yapıp gelişmeyecektir. Kendini tanımakla da alakalı olan hata yapmak, denenmediğinde yerinden saymak demektir. Ve bireyin ilerlemesinden en büyük engel yine bireyin kendisidir. Örnekler çoğaltılabilir..
Hataların güzelliği denemekte saklıdır. Her hata daha da yükseğe tırmandığınız bir merdiven basamağı gibi düşünebilirsiniz. Sizin sürece ilişkin bakış açınız ile gelişiminiz arasında ilişki kurabilmeniz aslında kriz durumunu fırsata çevirmek demektir.
Bir işe başlarken, bir şeyi ilk defa yapacağımızda elbette ki deneyim açısından yetersiz olabiliriz. Bu durumlar bizim harekete geçmemizi engellememeli. Öğrenme ve gelişim motivasyonumuz yüksek olduğunda kendimizi güzel yetiştirmiş olabiliriz.
Başarmanın yolu denemekten geçer. Denediğimiz birçok şeyde hatalar olacaktır. Hataları güzel yönetirsek fırsat haline dönüşüp, kendimizi güçlendirebiliriz diye düşünüyorum.
Sonraki yazımda buluşmak umuduyla. Sevgiler.