Düşünmek hayal etmektir. Düş kelimesinden türetilen düşünmek hayal ederken rasyonellik ile çelişmez mi? Rasyonel olmak en basit ifadeyle gerçekçi olmaktır. Gerçeklerin gizlendiği algı ile örtüldüğü bir ortamda rasyonellik şarttır. Bunun için de sağduyulu düşünmek önemlidir… Rasyonellik hesap kitap işidir, bilimselliktir, hayal aleminde koşmamaktır. Buradaki hayal alemi ile hayal etmek kavramları karıştırılmamalıdır. Hayal, tasavvur, tefekkür ve müzakere kavramları ile ilgili olursa isabetli olur. Ayakları yere basmayan düşünmenin kimseye bir faydası yoktur… Düşünmek; sorgulamayı ve eleştirmeyi sağlar. Rekabete yol açan bu düşünme faydalıdır. Olayların değerlendirilmesi, düşünmek değildir. Geçmişin muhasebesi gereklidir ancak bu muhasebeden geleceğe dönük bir ders alınırsa gelişmeye sebeptir. Tecrübe yaşanılıp üzerinde düşünülüp ders alınan deneyimlerden oluşur. Hep aynı şeyleri yapıp aynı sonuçların alındığı bir işin düşüneni yoktur… Geçmiş geçmişte kaldı, geleceğin garantisi yok, an yaşadığımız andır, onun kıymetini bilelim düşüncesi rasyonel bir yaklaşımdır. Geçmişte kalan için dertlenmek yerine, ders alıp geleceğe yön vermek akıllıca ve rasyonel bir tavırdır… Dünyaya dair bir düşüncesi olanın mutlaka geri planında oluşturulmuş bir düşünce sistemi vardır. Kaynağı ne olursa olsun bu düşünme şeklinin rasyonel olması hayata uygulanabilirliği oranındadır. Kutsal kitabımızda ibretlik olayların anlatılmasından sonra mutlaka şu soru sorulur; “Böyle iken siz neden hala akletmiyorsunuz? Düşünen bir varlık olan insanoğlunun önündeki en büyük engel; düşünememektir. Çağımız insanoğluna, düşünmeyi engelleyen çeldiriciler ile süslenip donatılan bir ağ örmüştür. Bu ağın tuzağına düşmeden olaylardan ibret alıp, gelecek planını rasyonel bir şekilde yapmak çok zor bir iştir. Bu zorluğu yenmenin en temel ilkesi fıtrata uygun yaşamak yani insan kalabilmektir. İnsani özelliklerin yaygınlaştırılması, sosyal ilişkiler, hayatın içinde kalarak bir duruş sahibi olmaktır çare… Çareyi kendinden başkasında arayan çaresizdir. Özünde alem gizlidir. İnsan eşrefi mahlukattır, yaratılmışların en şereflisidir. İnsan nasıl olur da hayvandan aşağı olabilir sorusu, toplumun rasyonel düşünmeden uzaklaşması ile gündeme gelebilir. Vicdan, merhamet, vefa, yardımseverlik, cömertlik, tevazu, iyi niyet, samimiyet insani duygulardır. Bu duyguların dahi, rasyonel kullanılması şarttır. Hak etmeyene merhamet, hak edene zulümdür. Kötüye vefa, iyiye hakarettir. Selam olsun ince düşünceli dostlara…